بررسی اثر آنتی‎اکسیدانی گیاهان عناب، زرشک، خرفه و کنگر بر روی سیستم‎های اکسیداتیو: اکسیداسیون سلول‌های کبدی، همولیز گلبول‎های قرمز و قندی شدن غیر‌آنزیمی هموگلوبین (گلیکوزیلاسیون)

مقدمه: واکنش‎های اکسیداسیون باعث پیشرفت بیماری‎هایی نظیر آترواسکلروز و دیابت می‎شوند. امروزه مشاهده شده است که آنتی‎اکسیدان‎‎ها در کاهش این واکنش‌های اکسیداسیون، پیشگیری و درمان بیماری‌ها نقش دارند. هدف: در این مطالعه اقدام به بررسی اثرات آنتی‎اکسیدانی گیاهان عناب (Ziziphus vulgaris Lam)، زرشـک (Berberis integerima Bunge)، خرفه (Portulaca oleracea L.) و کنگر (Gundelia tournefortti L.) بر روی سیستم‌های اکسیداتیو همولیز گلبول‌های قرمز، گلیکوزیلاسیون غیر آنزیمی هموگلوبین و اکسیداسیون لیپیدی نموده‌ایم. روش بررسی: ابتدا گیاهان مورد بررسی تهیه و پس از شناسایی هرباریومی عصاره‌گیری شد. هپاتوسیت‌های موش تهیه شد و در مجاورت AAPH قرار گرفت و میزان SGOT آزاد شده از هپاتوسیت‎ها درحضور وغیاب عصاره به عنوان یک مارکرپراکسیداسیون لیپیدی اندازه‌گیری شد. میزان گلیکوزیلاسیون هموگلوبین و همولیز گلبول‌های قرمز در حضور و غیاب عصاره‌ها بررسی گشت و میزان درصد مهار اکسیداسیون ‌محاسبه شد. نتایج: در سیستم همولیز گلبولی، گیاهان مورد بررسی به خوبی همولیز گلبول‌های قرمز را مهار نموده‌اند. بیشترین تأثیر بر مهار همولیز گلبول قرمز را گیاه عناب داشته است. گلیکوزیلاسیون هموگلوبین در حضور گیاهان مورد مطالعه به خوبی مهار شده و بیشترین تأثیر بر مهار گلیکوزیلاسیون را گیاه زرشک و کنگر داشته است. پراکسیداسیون لیپیدی در حضور غلظت‌های مختلف گیاه خرفه، زرشک و کنگر به خوبی مهار شده است، در صورتی که گیاه عناب ‌در این سیستم بیشترین خاصیت پراکسیدانی را داشته است. نتیجه‌گیری: گیاهان مورد مطالعه در بعضی غلظت‌ها به خوبی اثرات آنتی‌اکسیدانی نشان دادند بنابراین مطالعه بر روی تاثیر این گیاهان بر برخی از بیماری‌ها از جمله دیابت و آترواسکلروز و بیماری‌های کبدی می‌تواند حایز اهمیت باشد.